List of classical abbreviations

The following list contains a selection from the Latin abbreviations that occur in the writings and inscriptions of the Romans.

__NOTOC__

A

*A. -- "Absolvo, Actum, Aedilis, Aes, Aedilis, Ager, Ago, Aio, Amicus, Annus, Antiquo, Auctor, Auditor, Augustus, Aulus, Aurum, Aut."cite web|url=http://www.all-acronyms.com/?tg=latin&o=a|title=Latin acronyms and abbreviations|accessdate=2007-07-23]
*A.A. -- "Aes alienum, Ante audita, Apud agrum, Aurum argentum."
*AA. -- "Augusti duo."
*AAA. -- "Augusti tres."
*A.A.A.F.F. -- "Auro argento acre flando feriundo." or "Aere Argento Auro Flando Feriundo."
*A.A.V. -- "Alter ambove".
*A.C. -- "Acta causa, Alins civis."
*A.D. -- "Ante diem"
*A.D.V. -- "Ante diem quintum."
*A.D.A. -- "Ad dandos agros."
*AEO. -- "Aedes, Aedilis, Aedilitas."
*AEM., AIM. -- "Aemilius, Aemilia."
*AER. -- "Aerarium."
*AER.P. -- "Aere publico."
*A.F. -- "Acture fide, Auli filius."
*AG. -- "Ager, Ago, Agrippa."
*A.G. -- "Ammo grato, Aulus Gellius."
*A.L.AE., A.L.E. -- "Arbitrium litis aestimandae."
*A.M., A.MILL. -- "Ad milliarium." "Ante Meridian."
*AN. -- "Aniensis, Annus, Ante."
*ANN. -- "Annales, Anni, Annona."
*ANT. -- "Ante, Antonius."
*A.O. -- "Alii omnes, Amico optimo."
*AP. -- "Atppius, Apud."
*A.P. -- "Ad pedes, Aedilitia potestate."
*A.P.F. -- "Auro" (or "argento") "publico feriundo."
*A.P.M. -- "Amico posuit monumentum, Annorum plus minus."
*A.P.R.C. -- "Anno post Romam conditam."
*ARG. -- "Argentum."
*AR.V.V.D.D. -- "Aram votam volens dedicavit, Arma votiva dono dedit."
*AT, A TE., A TER. -- "A tergo."
*A.T.M.D.O. -- "Aio te mihi dare oportere."
*AV. -- "Augur, Augustus, Aurelius."
*A.V. -- "Annos vixit."
*A.V.C. -- "Ab urbe condita."
*AVG. -- "Augur, Augustus."
*AVGG. -- "Augusti duo"
*AVGGG. -- "Augusti tres."
*AVT.PR.R. -- "Auctoritas provinciae Romanorum."

B

*B. -- "Balbius, Balbus, Beatus, Bene, Beneficiarius, Beneficium, Bonus, Brutus, Bustum."
*B. (for V.) -- "Berna Bivus, Bixit."
*B.A. -- "Bixit anos, Bonis auguriis, Bonus amabilis."
*BB., B.B. -- "Bene bene, i.e. optime, Optimus."
*B.D. -- "Bonae deae, Bonum datum."
*B.DD. -- "Bonis deabus."
*B.D.S.M. -- "Bene de se merenti."
*B.F. -- "Bona femina, Bona fides, Bona fortuna, Bonum factum."
*B.F. -- "Bona femina, Bona filia."
*B.H. -- "Bona hereditaria, Bonorum heres."
*B.I. -- "Bonum judicium."
*B.I.I. -- "Boni judicis judicium."
*B.M. -- "Beatae memoriae, Bene merenti."
*B.N. -- "Bona nostra, Bonum nomen."
*BN.H.I. -- "Bona hic invenies."
*B.P. -- "Bona paterna, Bonorum potestas, Bonum publicum."
*B.Q. -- "Bene quiescat, Bona quaesita."
*B.RP.N. -- "Boho reipublicae natus."
*BRT. -- "Britannicus."
*B.T. -- "Bonorum tutor, Brevi tempore."
*B.V. -- "Bene vale, Bene vixit, Bonus vir."
*B.V.V. -- "Balnea vina Venus."
*BX. -- "Bixit" (for "vixit").

C

*C. -- "Caesar, Cains, Caput, Causa, Censor, Civis, Conors, Colonia Comitialis (dies), Condemno, Consul, Cum, Curo, Custos, Caia, Centuria, Cum, Con." (prefix).
*C.B. -- "Civis bonus, Commune bonum, Conjugi benemerenti, Cui bono."
*C.C. -- "Calumniae causa, Causa cognita, Conjugi carissimae, Consilium cepit, Curiae consulto."
*C.C.C. -- "Calumniae cavendae causa."
*C.C.F. -- "Caesar" (or "Caius") "curavit faciendum, Caius Caii filius."
*CC.VV. -- "Clarissimi viri." (=senators)
*C.D. -- "Caesaris decreto, Cains Decius, Comitialibus diebus."
*CES. -- "Censor, Censores."
*CESS. -- "Censores."
*C.F. -- "Causa fiduciae, Conjugi fecit, Curavit faciendum."
*C.H. -- "Custos heredum, Custos hortorum."
*C.I. -- "Caius Julius, Consul jussit, Curavit judex."
*CL. -- "Clarissimus, Claudius, Clodius, Colonia."
*CL.V. -- "Clarissimus vir, Clypeum vovit."
*C.M. -- "Caius Marius, Causa mortis."
*CN. -- "Cnaeus."
*COH. -- "Coheres, Conors."
*COL. -- "Collega, Collegium, Colonia, Columna."
*COLL. -- "Collega, Coloni, Coloniae."
*COM. -- "Comes, Comitium, Comparatum."
*CON. -- "Conjux, Consensus, Consiliarius, Consul, Consularis."
*COR. -- "Cornelia (tribus), Cornelius, Corona, Corpus."
*COS. -- "Consiliarius, Consul, Consulares."
*COSS. -- "Consules."
*C.P. -- "Carissimus" (or "Clarissimus") "puer, Civis publicus, Curavit ponendum."
*C.R. -- "Caius Rufus, Civis Romanus, Curavit reficiendum."
*CS. -- "Caesar, Communis, Consul."
*C.V. -- "Clarissimus" (or "Consularis") "vir."
*CVR. -- "Cura, Curator, Curavit, Curia."

D

*D. -- "Dat, Dedit, De, Decimus, Decius, Decretum, Decurio, Deus, Dicit, Dies, Divus, Dominus, Domus, Donum."
*D.C. -- "Decurio coloniae, Diebus comitialibus, Divus Caesar."
*D.D. -- "Dea Dia, Decurionum decreto, Dedicavit, Deo dedit, Dono dedit, Domus Divina."
*D.D.D. -- "Datum decreto decurionum, Dono dedit dedicavit, Deo Donum Dedit"
*D.E.R. -- "De ea re."
*DES. -- "Designatus."
*D.I. -- "Dedit imperator, Diis immortalibus, Diis inferis."
*D.l.M. -- "Deo invicto Mithrae, Diis inferis Manibus."
*D.M. -- "Deo Magno, Dignus memoria, Diis Manibus, Dolo malo."
*D.P.S. -- "Dedit proprio sumptu, Deo perpetuo sacrum, De pecunia sua."

E

*E. -- "Ejus, Eques, Erexft, Ergo, Est, Et,Earvin, Etiam, Ex."
*EG. -- "Egit, Egregius."
*E.M. -- "Egregiae memoriae, Ejusmodi, Erexit monumentum."
*EQ.M. -- "Equitum magister."
*E.R.A. -- "Ea res agitur."

F

*F. -- "Fabius, Facere, Fecit, &c., Familia, Fastus (dies), Felix, Femina, Fides, Filius, Flamen, Fortuna, Frater, Fuit, Functus."
*F.C. -- "Faciendum curavit, Fidei commissume, Fiduciae causa."
*F.D. -- "Fidem dedit, Flamen Dialis, Fraude donavit."
*F.F.F. -- "Ferro flamma fame, Fortior fortuna fato."
*FL. -- "Filius, Flamen, Flaminius, Flavius."
*F.L. -- "Favete linguis, Fecit libens, Felix liber."
*FR. -- "Forum, Fronte, Frumentarius."
*F.R. -- "Forum Romanum."

G

*G.P.R. -- "Genro populi Romani."

H

*H. -- "Habet, Heres, Hic, Homo, Honor, Hora."
*HER. -- "Heres, Herennius."
*HER., HERC. -- "Hercules."
*H.L. -- "Hac lege, Hoc loco, Honesto loco."
*H.M. -- "Hoc monumentum, Honesta mulier, Hora mala."
*H.S.E. -- "Hic sepultus est, Hic situs est."
*H.V. -- "Haec urbs, Hic vivit, Honeste vixit, Honestus vir."

I

*I. -- "Immortalis, Imperator, In, Infra, Inter, Invictus, Ipse, Isis, Judex, Julius, Junius, Jupiter, Justus."
*IA. -- "Jam, Intra."
*I.C. -- "Julius Caesar, Juris Consultum, Jus civile."
*ID. -- "Idem, Idus, Interdum."
*l.D. -- "Inferis diis, Jovi dedicatnm, Jus dicendum, Jussu Dei."
*I.D.M. -- "Jovi deo magno."
*I.E. -- "Id est."
*I.F. -- "In foro, In fronte."
*I.H. -- "Jacet hic, In honestatem, Justus homo."
*IM. -- "Imago, Immortalis, Immunis, Impensa."
*IMP. -- "Imperator, Imperium."
*I.N.R.I. -- "Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum."
*I.O.M. -- "Jovi optimo maximo."
*I.P. -- "In publico, Intra provinciam, Justa persona."
*I.S.V.P. -- "Impensa sua vivus posuit."

K

*K. -- "Kaeso, Caia, Calumnia, Caput, Carus, Castra."
*K., KAL., KL. -- "Kalendae."

L

*L. -- "Laelius, Legio, Lex, Libens, Liber, Libra, Locus, Lollius, Lucius, Ludus."
*LB. -- "Libens, Liberi, Libertus."
*L.D.D.D. -- "Locus datus decreto decurionum."
*LEG. -- "Legatus, Legio."
*LIB. -- "Liber, Liberalitas, Libertas, Libertus, Librarius."
*LL. -- "Leges, Libentissime, Liberti."
*L.M. -- "Libens merito, Locus monumenti."
*L.S. -- "Laribus sacrum, Libens solvit, Locus sacer, Lectori Salutem."
*LVD. -- "Ludus."
*LV.P.F. -- "Ludos publicos fecit."

M

*M. -- "Magister, Magistratus, Magnus, Manes, Marcus, Marins, Marti, Mater, Memoria, Mensis, Miles, Monumentum, Mortuus, Mucius, Mulier."
*M'. -- "Manius."
*M.D. -- "Magno Deo, Manibus diis, Matri deum, Merenti dedit."
*MES. -- "Mensis."
*MESS. -- "Menses."
*M.F. -- "Mala fides, Marci filius, Monumentum fecit."
*M.I. -- "Matri Idaeae, Matii Isidi, Maximo Jovi."
*MNT., MON. -- "Moneta."
*M.P. -- "Male positus, Monumentum posuit."
*M.S. -- "Manibus sacrum, Memoriae sacrum, Manu scriptum."
*MVN. -- "Municeps, municipium" (also MN., MV. and MVNIC.)
*M.V.S. -- "Marti ultori sacrum, Merito votum solvit."

N

*N. -- "Natio, Natus, Nefastus (dies), Nepos, Neptunus, Nero, Nomen, Non, Nonae, Noster, Novus, Numen, Numerius, Numerus, Nummus."
*NB -- "Nota Bene"
*NEP. -- "Nepos, Neptunus."
*N.F.C. -- "Nostrae fidei commissum."
*N.L. -- "Non licet, Non liquet, Non longe."
*N.M.V. -- "Nobilis memoriae vir."
*NN. -- "Nostri."
*N.N. -- "Nomen nescio"
*NN., NNO., NNR. -- "Nostrorum."
*NOB. -- "Nobilis."
*NOB., NOBR., NOV. -- "Novembris."
*N.P. -- "Nefastus primo (priore parto diei), Non potest."

O

*O. -- "Ob, Officium, Omnis, Oportet, Optimus, Opus, Ossa."
*OB. -- "Obiit, Obiter, Orbis."
*O.C.S. -- "Ob cives servatos."
*O.H.F. -- "Omnibus honoribus functus."
*O.H.S.S. -- "Ossa hic sita sunt."
*OR. -- "Hora, Ordo, Ornamentum."
*O.T.B.Q. -- "Ossa tua bene quiescant."

P

*P. -- "Pars, Passus, Pater, Patronus, Pax, Perpetuus, Pes, Pius, Plebs, Pondo, Populus, Post, Posuit, Praeses, Praetor, Primus, Pro, Provincia, Publicus, Publius, Puer."
*P.C. -- "Pactum conventum, Patres conscripti, Pecunia constituta, Ponendum curavit, Post consulatum, Potestate censoria."
*P.F. -- "Pia fidelis, Pius felix, Promissa fides, Publii filius."
*P.M. -- "Piae memoriae, Pius minus, Pontifex maximus." "Post meridiem."
*P.P. -- "Pater patratus, Pater patriae, Pecunia publica, Praepositus, Primipilus, Propraetor."
*PR. -- "Praeses, Praetor, Pridie, Princeps."
*P.R. -- "Permissu reipublicae, Populus Romanus."
*P.R.C. -- "Post Romam conditam."
*PR.PR. -- "Praefectus praetorii, Propraetor."
*P.S. -- "Pecunia sua, Plebiscitum, Proprio sumptu, Publicae saluti, Post scriptum."
*P.V. -- "Pia victrix, praefectus urbi, Praestantissimus vir."

Q

*Q. -- "Quaestor, Quando, Quantus, Que, Qui, Quinquennalis, Quintus, Quirites."
*Q.D.R. -- "Qua de re."
*Q.I.S.S. -- "Quae infra scripta sunt"
*Q.S.S.S. -- "Quae supra scripta sunt"
*QQ. -- "Quaecunque, Quinquennalis, Quoque."
*Q.R. -- "Quaestor reipublicae."

R

*R. -- "Recte, Res, Respublica, Retro, Rex, Ripa, Roma, Romanus, Rufus, Rursus."
*R.C. -- "Romana civitas, Romanus civis."
*RESP., RP. -- "Respublica."
*RET.P., RP. -- "Retro pedes."

*S. -- "Sacrum, Scriptus, Semis, Senatus, Sepultus, Servius, Servus, Sextus, Sibi, Sine, Situs, Solus, Solvit, Sub, Suus."
*SAC. -- "Sacerdos, Sacrificium, Sacrum."
*S.C. -- "Senatus consultum."
*S.D. -- "Sacrum diis, Salutem dicit, Senatus decreto, Sententiam"
*S.D.M. -- "Sacrum diis Manibus, Sine dolo malo."
*SER. -- "Servius, Servus."
*S.E.T.L. -- "Sit ei terra levis."
*SN. -- "Senatus, Sententia, Sine nomine."
*S.P. -- "Sacerdos perpetua, Sine pecunia, Sua pecunia."
*S.P.Q.R. -- "Senatus populusque Romanus."
*S.S. -- "Sanctissimus senatus, Supra scripture."
*S.T.T.L.-- "Sit tibi terra levis."

T

*T. -- "Terminus, Testamentum, Titus, Tribunus, Tu, Turma, Tutor."
*TB., TI., TIB. -- "Tiberius."
*TB., TR., TRB. -- "Tribunus."
*T.F. -- "Testamentum fecit, Titi filius, Titulum fecit, Titus Flavius."
*TM. -- "Terminus, Testamentum, Thermae."
*T.P. -- "Terminum posuit, Tribunicia potestate, Tribunus plebis."
*TVL. -- "Tullius, Tunus."

V

*V. -- "Urbs, Usus, Uxor, Vale, Verba, Vestalis, Vester, Vir, Vivus, Vixit, Volo, Votum."
*VA. -- "Veterano assignatus, Vixit annos."
*V.C. -- "Vale conjux, Vir clarissimus, Vir consularis."
*V.E. -- "Verum etiam, Vir egregius (=equestrian), Visum est."
*V.F. -- "Usus fructus, Verba fecit, Vivus fecit."
*V.P. -- "Urbis praefectus, Vir perfectissimus, Vivus posuit."
*V.R. -- "Urbs Roma, Uti rogas, Votum reddidit."
*V.S.L.M. -- "Votum Solvit Libens Merito." (willingly and deservedly fulfilled his vow)

References